Π.Κ,Μακεδονίας – ΚΩΣΤΑΣ ΓΙΟΥΤΙΚΑΣ : Ομιλία για την ατμοσφαιρική ρύπανση / Δυσοσμία σε λογοδοσία

ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ – ΔΥΣΟΣΜΙΑ  ΣΕ ΛΟΓΟΔΟΣΙΑ Π.Σ/ (ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 19 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024) 
Επειδή  έχουν υποβληθεί  δύο ερωτήσεις  που θέτουν  συναφή ζητήματα, από την παράταξη «Αλλαγή» του κ. Μυλόπουλου για την ατμοσφαιρική  ρύπανση και τη δυσοσμία  στη δυτική Θεσσαλονίκη, καθώς και  από τη «Λαϊκή Συσπείρωση» για τη δυσοσμία, θα δώσω απαντήσεις στην τοποθέτησή μου και στις δύο ερωτήσεις.  
Κυρίες και Κύριοι 
Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας έχει αναλάβει σημαντικές  πρωτοβουλίες και έχει προχωρήσει  τα τελευταία χρόνια σε έργα  ζωτικής σημασίας  σε ό, τι αφορά  στα όντως σοβαρά  θέματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη Θεσσαλονίκη. Παρόλο  που η μοναδική της αρμοδιότητα σε αυτό τον τομέα, είναι η διαχείριση της λειτουργίας των Σταθμών του  Εθνικού  Δικτύου Παρακολούθησης   Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης (ΕΔΠΑΡ) που είναι εγκατεστημένοι στη Θεσσαλονίκη. Αρμοδιότητα η οποία  της παραχωρήθηκε το 2014 από το Υπουργείο Περιβάλλοντος. 
Αναλαμβάνοντας το 2016 την Αντιπεριφέρεια  Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, ξεκινήσαμε μια μεγάλη προσπάθεια  για την αναβάθμιση των Σταθμών Μέτρησης,  καθώς το Δίκτυο  των Σταθμών  που παραλάβαμε ήταν πεπαλαιωμένο και χωρίς ουσιαστική συντήρηση αδυνατούσε  να καλύψει με την απαιτούμενη πιστότητα τις  σύγχρονες ανάγκες και απαιτήσεις. 
Καταρχήν αντικαταστήσαμε   πλήρως  την υποδομή  του Σταθμού Μέτρησης  στο Κορδελιό  και τον καταστήσαμε απόλυτα λειτουργικό, με χρηματοδότηση που εξασφαλίσαμε από το Πράσινο Ταμείο. 
Το επόμενο βήμα ήταν  ο εκσυγχρονισμός των  υπόλοιπων  έξι  Σταθμών Μέτρησης που παραλάβαμε ( Σίνδος (κτίριο ΔΙΠΑΕ), Νεοχωρούδα (Δημοτικό Σχολείο Νεοχωρούδας), Πανόραμα (Άλσος Πανοράματος ), Πλατεία Αγίας Σοφίας (Ερμού 46 ), ΑΠΘ (Πλατεία Χημείου),  Καλαμαριά (Πάρκο Αλησμόνητων Πατρίδων) και η ενίσχυση τους με ψηφιακούς αναλυτές  τελευταίας  τεχνολογίας , αξιοποιώντας πόρους ύψους  1,5 εκ. ευρώ  από το πρόγραμμα ΟΧΕΒΑ. 
Με την ίδια χρηματοδότηση θέσαμε σε λειτουργία  και δύο νέους Σταθμούς, σε περιοχές της  Δυτικής Θεσσαλονίκης που δεν  καλύπτονταν  έως πρότινος από το Εθνικό Δίκτυο των μετρητικών σταθμών (κτίριο υπηρεσιών Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας,  Σταυρούπολη).  Πλέον  το δίκτυο των Σταθμών Μέτρησης των Αέριων Ρύπων,  καλύπτει όλο το πολεοδομικό συγκρότημα. Παραλάβαμε επτά πεπαλαιωμένους  Σταθμούς και σήμερα  διαθέτουμε  εννέα,  εξοπλισμένους με σύγχρονα  τεχνολογικά μέσα. 
Όπως γνωρίζετε, οι τιμές των μετρήσεων αναρτώνται  υπό τη μορφή ημερήσιου δελτίου στην ιστοσελίδα της ΠΚΜ και επιπλέον για την καλύτερη, άμεση και γρήγορη ενημέρωση των πολιτών, εξασφαλίσαμε  τη δυνατότητα παρακολούθησης  των διακυμάνσεων των τιμών και  από κινητές τηλεφωνικές  συσκευές (smartphones) μέσω ειδικής εφαρμογής. 
Να   σημειώσω επίσης, ότι το αρμόδιο  Υπουργείο,  έχει  πλήρη και ολοκληρωμένη εικόνα  για την ατμοσφαιρική ρύπανση στη Θεσσαλονίκη, δεδομένου  ότι  υπάρχει  συνεχής ροή ενημέρωσης του από την ΠΚΜ,  για τις τιμές  που καταγράφουν οι  Σταθμοί Αέριων Ρύπων. 
Αναφέρεστε, -διαβάζω ακριβώς  τη διατύπωση στην ερώτηση σας-, στην «καταδίκη της Ελλάδας  από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο  για τις συστηματικές  και μακροχρόνιες  υπερβάσεις στις  τιμές  των  μικροσωματιδίων στην ατμόσφαιρα της Θεσσαλονίκης», πριν από περίπου ένα χρόνο.  
Είναι ακριβώς  όπως το  περιγράφετε, η Ελλάδα καταδικάστηκε, όχι η  ΠΚΜ που οι αρμοδιότητες της εξαντλούνται στο δίκτυο των Σταθμών  Μέτρησης  των Αέριων Ρύπων που βρίσκονται στη Θεσσαλονίκη, του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης της Ατμοσφαιρικής Ρύπανσης.  
Ωστόσο,  εμείς δεν επαναπαυθήκαμε στα στενά πλαίσια των αρμοδιοτήτων της ΠΚΜ. Αναγνωρίζοντας τη σοβαρότητα του προβλήματος, η Περιφέρεια  χρηματοδότησε και εκπόνησε το Επιχειρησιακό Σχέδιο  αντιμετώπισης  της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, που προτείνει μέτρα και πολιτικές για τη βελτίωση της ποιότητας της ατμόσφαιρας, αλλά και  την αντιμετώπιση επεισοδίων στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης. Από το 2020,  βρίσκεται  στο  καθ’ ύλην αρμόδιο Υπουργείο.  
 Και πέραν αυτού, η ΠΚΜ  εισηγείται συνεχώς έκτοτε στο ΥΠΕΝ, προτάσεις για τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων,  με στόχο το δραστικό  περιορισμό των υπερβάσεων των τιμών στα αιωρούμενα σωματίδια . 
Όπως την  επίσπευση και ολοκλήρωση των έργων του Μετρό , τον εκσυγχρονισμό των  μέσων μαζικής μεταφοράς (λεωφορεία – ταξί), ή την  απαγόρευση της λειτουργίας καυστήρων πέλετ εντός της πόλης, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι και η χρήση  βιομάζας στη θέρμανση των κτιρίων, αποτελεί σημαντικό επιβαρυντικό παράγοντα για την ποιότητα της ατμόσφαιρας. 
Ωστόσο, όπως είναι σαφές, η υλοποίηση  των προτεινόμενων μέτρων, προϋποθέτει   νομοθετικές ρυθμίσεις.  
Σε ό, τι αφορά στη μελέτη εφαρμογής που έχει καταρτίσει ο ΟΦΥΠΕΚΑ  του ΥΠΕΝ,  για την οποία ρωτάτε, δεν είναι ξεκάθαρο  έως  αυτή τη στιγμή, ποια από τα προτεινόμενα  μέτρα υιοθετούνται θεσμικά, με ποιον  τρόπο θα εφαρμοστούν και πως θα ελέγχονται. 
Αυτό είναι το συνολικό πλαίσιο.  
Αλλά και πάλι  η ΠΚΜ δεν παρακολουθεί με «σταυρωμένα τα χέρια». Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες που μπορούν  σε βάθος χρόνου να αποδειχτούν αποτελεσματικές, όπως  για την ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης στην πόλη, με στόχο τον περιορισμό των καυσαερίων. 
* με την χρηματοδότηση  των δήμων για  την προμήθεια  ηλεκτρικών οχημάτων και ηλεκτροκίνητων απορριμματοφόρων, αλλά και με την αντικατάσταση του δικού της στόλου από ηλεκτροκίνητα οχήματα που έχει ξεκινήσει.  
*με την χρηματοδότηση της κατασκευής ποδηλατόδρομων. 
*με την αξιοποίηση  ευρωπαϊκών πόρων  30 εκ. ευρώ για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα στο σύνολο της Κεντρικής Μακεδονίας με στόχο τη μείωση της καύσης βιομάζας. 
* με την ενεργειακή αναβάθμιση δημοτικών κτιρίων  
*με δράσεις ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης  των πολιτών, όπως η διαδραστική εκδήλωση «Voltaro» που  πραγματοποιεί σε ετήσια βάση από το 2017  στη Θεσσαλονίκη. 
*με δράσεις  για την αποτροπή της καύσης γεωργικών υπολειμμάτων. 
( Για δε τα έκτακτα βραχυπρόθεσμα  μέτρα  για την αντιμετώπιση  της ατμοσφαιρικής ρύπανσης  που ρωτάτε, ενημερώθηκα από τις υπηρεσίες και σας ενημερώνω ότι λήφθηκαν με επιτυχία  για την αντιμετώπιση επεισοδίου  ατμοσφαιρικής ρύπανσης το Νοέμβριο του 2015). 
ΔΥΣΟΣΜΙΑ 
Σε ό, τι αφορά στη δυσοσμία,  η ΠΚΜ , χωρίς αποφασιστικές αρμοδιότητες, ήταν εκείνη που άνοιξε το δρόμο για την αντιμετώπιση του προβλήματος. 
Μετά από σχεδόν  30 χρόνια αναζήτησης  των αιτίων της δυσοσμίας, με επιτόπιες αυτοψίες και κυριολεκτικά μόνο με την όσφρηση, ήρθε η ΠΚΜ και έκανε το αυτονόητο  για τους κατοίκους της δυτικής Θεσσαλονίκης. Ανέθεσε και χρηματοδότησε, τη διενέργεια επιστημονικού ερευνητικού προγράμματος στο Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης  του Περιβάλλοντος του Τμήματος  Χημείας του ΑΠΘ. 
Και  όπως είχε δεσμευτεί, δημοσιοποίησε  τα ευρήματά  του. Υπέδειξε τα ΕΛΠΕ και τη λειτουργία  τους ως την αιτία  του προβλήματος. 
Όπως επισημαίνει η Λαϊκή Συσπείρωση στην ερώτηση της  τα έργα  που δεσμεύτηκαν τα ΕΛΠΕ να υλοποιήσουν, ανακοινώθηκαν το Μάρτιο του 2019,(επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ)  σε συνάντηση  του τότε αναπληρωτή υπουργού Περιβάλλοντος  με τον τότε πρόεδρο  των ΕΛΠΕ. 
Εμείς από την πλευρά μας  υποβάλλαμε στο υπουργείο, προτάσεις για αυστηροποίηση  των περιβαλλοντικών όρων  που διέπουν τη λειτουργία των ΕΛΠΕ,  που αρκετές έγιναν αποδεκτές. 
Ο Περιφερειάρχης, Απ. Τζιτζικώστας  διαπιστώνοντας καθυστερήσεις  στην  εκτέλεση των εργασιών, ζήτησε  δημόσια την επιτάχυνση τους και κάλεσε τα ΕΛΠΕ να αναλάβουν τις ευθύνες  τους. 
Υπάρχει η ενημέρωση ότι έχουν  ολοκληρωθεί  τέσσερα  έργα. 
Πράγματι όμως το  πρόβλημα   της δυσοσμίας, δεν έχει αντιμετωπιστεί. 
Είμαστε στο πλευρό των κατοίκων και των δήμων  της δυτικής Θεσσαλονίκης.  
Όπως είχαμε δεσμευτεί το 2022, σε  κοινό σχέδιο  δράσης με το δήμο Κορδελιού Εύοσμου, προχωρούμε σε νέο κύκλο  μετρήσεων και πάλι σε  συνεργασία με το ΑΠΘ.  Είναι ήδη σε εξέλιξη, νέα προγραμματική σύμβαση με το ΑΠΘ, μέσω του Περιφερειακού Ταμείου Ανάπτυξης  Κεντρικής  Μακεδονίας.  Ήδη έχουν ξεκινήσει οι δειγματοληψίες οι οποίες διενεργούνται όχι μόνο σε όλα τα σημεία που  έγιναν οι αρχικές, όσο και σε νέα, ώστε να εξακριβωθεί η αποτελεσματικότητα  ή μη των έργων από την πλευρά των ΕΛΠΕ. 
Επίσης σας ενημερώνω ότι  έχω  ζητήσει ήδη, συνάντηση με τον αρμόδιο Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θ. Σκυλακάκη. Ήταν μάλιστα από τις πρώτες μου ενέργειες, αμέσως την ανάληψη των νέων καθηκόντων μου στην Αντιπεριφέρεια Θεσσαλονίκης. Πρόθεση μου είναι να θέσω   στον Υπουργό  μια σειρά από ζητήματα  της άμεσης  δικαιοδοσίας   του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που αφορούν στη Θεσσαλονίκη, μεταξύ των οποίων είναι και το συνεχιζόμενο πρόβλημα  της δυσοσμίας  στη δυτική πλευρά της πόλης.  

 

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΕ ΕΡΩΤΗΣΗ  ΛΑΪΚΗΣ  ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΗΣ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟΤΗΤΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΣΤΟ ΑΛΣΥΛΛΙΟ

ΤΗΣ ΒΙΛΑΣ ΑΛΛΑΤΙΝΗ (ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 18 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2024) 

Σύμφωνα με την ενημέρωση που έχω, έχουν ληφθεί  τα πρώτα, άμεσα  μέτρα που  έχουν  υποδειχθεί από τις υπηρεσίες, προκειμένου   για την ασφάλεια και  των εργαζόμενων και  των πολιτών που προσέρχονται  στις εγκαταστάσεις  της Βίλας Αλλατίνι  για υποθέσεις τους.  
‘Εχει  τοποθετηθεί απαγορευτική ταινία  περιμετρικά  του αλσυλλίου για να αποτραπεί  η κίνηση των πολιτών και  έχουν επιπρόσθετα τοποθετηθεί σε εμφανή σημεία ενημερωτικά  μηνύματα  για την απαγόρευση  κυκλοφορίας στο  χώρο. Επίσης έχουν απαγορευτεί οι εκδηλώσεις, μυστήρια και συγκεντρώσεις  στον αύλειο χώρο, για την περαιτέρω προστασία των πολιτών. 
 Έχουν εντοπιστεί 15 επικίνδυνα  δέντρα, κατά  βάση πεύκα, εντός του αύλειου χώρου και αναμένουμε  από μέρα  σε μέρα, τη σχετική έκθεση  του Ινστιτούτου Δασικών Ερευνών του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ, που είναι  απαραίτητη κατά το νόμο,  για να προχωρήσουμε στην κοπή τους. 
Προς  αντικατάσταση τους θα φυτευτούν νέα δέντρα.  Υπάρχουν  διασφαλισμένες πιστώσεις και η φύτευσή τους θα γίνει την περίοδο  του φθινοπώρου που είναι και η καταλληλότερη.