Δ.ΛΑΓΚΑΔΑ : 27 Οκτωβρίου 1912 – Η απελευθέρωση της πόλης του Λαγκαδά από τον οθωμανικό ζυγό

Παρά τις διαφορές τους, οι χριστιανικοί λαοί της Μακεδονίας υπέφεραν περισσότερο από τις αυθαιρεσίες της οθωμανικής διοίκησης. Η βαθμιαία παρακμή της αυτοκρατορίας έπεισε τα βαλκανικά κράτη πρώτα να ακολουθήσουν την τακτική της απομάκρυνσης των Οθωμανών από τα Βαλκάνια και έπειτα να λύσουν τις διαφορές τους.

Έτσι, ήρθαν σε συμφωνία την πρώτη δεκαετία του 20ού αιώνα για να αποτινάξουν τον οθωμανικό ζυγό από τους αλύτρωτους πληθυσμούς της Χερσονήσου του Αίμου.

Η εποχή έμοιαζε κατάλληλη για μια συλλογική επίθεση εναντίον των κατακτητών και οι εχθροπραξίες άρχισαν στις 5 Οκτωβρίου 1912, σηματοδοτώντας την έναρξη του Α΄ Βαλκανικού πολέμου.

Ο ελληνικός στρατός, αστραπιαία, με μεγάλο ενθουσιασμό και μαχητική ικανότητα, απελευθέρωσε αρκετές περιοχές και στις 26 Οκτωβρίου 1912 εισήλθε στη Θεσσαλονίκη.

Υπό ελληνική κυριαρχία ο Λαγκαδάς πέρασε επίσημα όταν τμήμα ιππικού εισήλθε στην πόλη στις 27 Οκτωβρίου 1912, ενώ ήδη βρισκόταν εκεί η ένοπλη ομάδα του Γ. Ράμναλη, η οποία από τις 24 Οκτωβρίου είχε ουσιαστικά απελευθερώσει τον Λαγκαδά.

Παρ’ όλα αυτά, τα βουλγαρικά στρατεύματα παρέμεναν κοντά στον Λαγκαδά, ενώ βουλγαρικό απόσπασμα εισήλθε και παρέμεινε στην πόλη από τις 27 Δεκεμβρίου 1912 έως τις 21 Μαΐου 1913.

Στις 24 Οκτωβρίου, η Όσσα αποτίναξε τον οθωμανικό ζυγό και κατέκτησε την πολυπόθητη ελευθερία, χάρη στην τολμηρή δραστηριότητα των εθελοντών αξιωματικών και των μακεδονομάχων προσκόπων, υπό την ηγεσία του ταγματάρχη Κ. Μαζαράκη.

Αυτοί δρούσαν σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητα από τον ελληνικό στρατό, αλλά υπάγονταν απευθείας στο Γενικό Στρατηγείο και σκοπό είχαν να απελευθερώνουν όσα εδάφη μπορούσαν πριν από τον τακτικό στρατό, διευκολύνοντας έτσι το έργο του.