δ.Λαγκαδά : Οι Χαιρετισμοί της Παναγίας

Ο Ακάθιστος Ύμνος (Χαιρετισμοί), είναι ένα μεγάλο και σπουδαίο ποίημα, γραμμένο τον 6ο αιώνα μ.Χ., που μιλάει στην Παναγία και της απευθύνει επαίνους, ευχαριστίες και προσευχές.
Εμπεριέχει σε ποιητική μορφή, με πανέμορφα λόγια, όλες τις βασικές διδασκαλίες της Ορθοδοξίας για τον Χριστό, την ενανθρώπισή του, τον ρόλο της Παναγίας για τη Σωτηρία του Ανθρώπου, την αγνότητα και την αγιότητά Της, αλλά και για τον αγώνα του Ανθρώπου για ένωση με τον Θεό και τη βοήθεια που ζητάει από τον Χριστό και την Παναγία γι’ αυτό τον αγώνα.
Ποιητής των Χαιρετισμών είναι μάλλον ο Άγιος Ρωμανός ο Μελωδός, ένας από τους μεγαλύτερους ελληνόγλωσσους ποιητές όλων των εποχών. Το ποίημα είναι μελοποιημένο (έχει μουσική), και ανήκει στο είδος της κλασικής μουσικής του Βυζαντίου που λέγεται «κοντάκιο». Έχει 24 στροφές («οίκους»), που αρχίζουν με τη σειρά, από τα 24 γράμματα της αλφαβήτου.
Πολύ όμορφοι Χαιρετισμοί έχουν γραφεί και για πολλούς άλλους Αγίους, αλλά οι Χαιρετισμοί της Παναγίας είναι η βασική έμπνευση για όλους τους άλλους που έχουν γραφεί κατόπιν.
Τον 7ο αιώνα, όταν ο λαός της Κωνσταντινούπολης σώθηκε από την επίθεση των Αβάρων μετά από παρέμβαση της Παναγίας, όλοι έψαλλαν στην Αγιά Σοφιά τον Ακάθιστο Ύμνο όρθιοι (από εκεί και το όνομά του), και τότε μάλλον γράφτηκε το πασίγνωστο αρχικό τροπάριο «Τη Υπερμάχω Στρατηγώ».
Η Ορθόδοξη Εκκλησία αναπέμπει τους Χαιρετισμούς κάθε Παρασκευή βράδυ κατά τις πρώτες πέντε εβδομάδες της Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Για την ακρίβεια, οι Χαιρετισμοί «κόβονται» σε τέσσερα μέρη («στάσεις») και ψάλλεται από ένα κάθε Παρασκευή, ενώ την πέμπτη Παρασκευή ψάλλεται ολόκληρο το έργο.
Τους Χαιρετισμούς τους απαγγέλλει ο ιερέας. Πριν, οι ψάλτες έχουν ψάλει ένα άλλο περίφημο μουσικό και ποιητικό έργο, που λέγεται «κανόνας των Χαιρετισμών» (οι κανόνες είναι ένα άλλο είδος βυζαντινής κλασικής μουσικής), δημιουργός του οποίου είναι ένας ακόμη κορυφαίος ποιητής και μουσικός του Βυζαντίου, ο Άγιος Ιωσήφ ο Υμνογράφος.